Μακρόνησος

Ο Θεοδωράκης εξορίζεται, αυτή τη φορά στη Μακρόνησο. Εκεί, μαζί με μία ομάδα 300 κρατουμένων της κλάσης του 1946-1947, βασανίζεται φρικτά προκειμένου να υπογράψει δήλωση «μετανοίας». Γράφει για τις επονομαζόμενες «ομάδες ξυλοδαρτικής». : «Ήμουν πάντα όρθιος και έβλεπα τί γίνεται γύρω μου. Έβλεπα ανοιγμένα κρανία, ματωμένα γεννητικά όργανα, παραμορφωμένα πρόσωπα. Και δυστυχώς άκουγα. Αυτό με βασάνιζε πάνω απ 'όλα. Τα θύματα βγάζανε γοερές κραυγές. Σαν ζώα που τα σφάζουν. Το ίδιο σκούζανε και οι θύτες. Βλαστήμαγαν, βρίζανε, προστάζανε. Ξευτελίζανε με τις χυδαίες τους λέξεις την ανθρώπινη φύση.» (Οι Δρόμοι του Αρχάγγελου, Τόμος 2, σ. 238)