Συμφωνία Αρ.3

Από το 1981 ξεκινά η τρίτη περίοδος της δημιουργίας του Μίκη Θεοδωράκη, δεδομένου ότι μετά από είκοσι περίπου χρόνια επιστρέφει στη συμφωνική μουσική. Πρώτο έργο της περιόδου αυτής είναι η Τρίτη συμφωνία. Η Τρίτη Συμφωνία είναι η μελοποίηση του ποιήματος του Διονύσιου Σολωμού «Η Τρελή Μάνα». Αποτελείται από τέσσερα μέρη: Adagio, Allegro moderato, Adagio, Allegro Vivace. Στο τρίτο μέρος παρεμβάλλονται δύο βασικές βυζαντινές μελωδίες της Μεγάλης Παρασκευής (Ω γλυκύ
μου έαρ, Η Ζωή εν τάφω) και ένας στίχος του Κ. Καβάφη από το ποίημα «Η Πόλις»: «Δεν έχει πλοίο για σε, δεν έχει οδό», δομώντας δύο ατμοσφαιρικές ενότητες. Η μουσική διαπλέκεται υφολογικά με το λόγο του ποιητή και εκφράζει την αγωνία του συνθέτη για τη μοίρα του σύγχρονου Ανθρώπου, που συνοψίζεται στη φράση «Είμαστε όλοι μαζί κυκλωμένοι». Ο συνθέτης γράφει για το έργο: «Θεωρώ την 3η Συμφωνία μου το κορυφαίο μου έργο. [...] Μέσα στο έργο αυτό αποκρυσταλλώνονται οι αντιλήψεις μου για το σύγχρονο συμφωνικό την ελεύθερη ανάπτυξη μελωδικού υλικού στηριγμένου επάνω σε αυστηρή χρήση του τετραχορδικού συστήματος σύνθεσης. Όπως και στη μετασυμφωνική μουσική θεωρώ σαν στοιχείο οργανικό την ύπαρξη ποιητικού κειμένου και επομένως ανθρώπινων φωνών, σολίστ και χορωδίας.»