Ελικών για πιάνο και ορχήστρα

Από το ομώνυμο όρος της Στερεάς Ελλάδας παίρνει το όνομά του το έργο για πιάνο και συμφωνική ορχήστρα που συνέθεσε ο Θεοδωράκης στην Αθήνα, το 1952 και διασκεύασε για πιάνο και ορχήστρα εγχόρδων το 2004. Η επικρατέστερη άποψη συνδέει τον Ελικώνα με τη λέξη ελίκη, «ιτιά», επομένως το τοπωνύμιο θα ερμηνευόταν ως «το βουνό με τις ιτιές».Το έργο αποτελείται από δύο μέρη. Από την μορφολογική ανάπτυξη και την ρυθμική αγωγή τους (γρήγορο – φόρμα σονάτα / αργό – φόρμα διμερής), όμοια με αυτήν του Piano Concerto (1958), προκύπτει ότι η αρχική αισθητική σύλληψη του συνθέτη προσεγγίζει αυτή της τριμερούς φόρμας (concerto), η οποία τελικά δεν επετεύχθη. Η επικοινωνία των οργάνων καθορίζει τη δομή και εξέλιξή του, ενώ ο concertante ρόλος του πιάνου, με γραφή πρωτίστως διαλεκτική και όχι σολιστική, μας επιτρέπει να το τοποθετήσουμε στο είδος της μουσικής δωματίου.